De kracht van preventie in Friese organisaties

Verzuim aanpakken als het al te laat is, kost tijd, geld en energie. Maar wat als je het verzuim voorkomt? In Friesland zien we steeds meer organisaties die inzetten op preventie. En dat loont. Medewerkers blijven gezond, teams blijven sterk en verzuimcijfers dalen. In dit artikel lees je waarom preventie werkt en hoe je preventie toepast in Friese organisaties.

Waarom preventie in Friesland zo belangrijk is

De Friese arbeidsmarkt is krap. Vacatures zijn moeilijk in te vullen en goed personeel is schaars. Als medewerkers uitvallen door ziekte, voelen collega’s dat direct. Meer werkdruk, overuren, stress. En voor je het weet stapelt verzuim zich op. Wat je wil is verzuim voorkomen in Friesland.

Mentaal verzuim is de grootste boosdoener. Burn-out, stress en werkdruk zorgen voor langdurige uitval. Gemiddeld 4 tot 6 maanden per medewerker. Dat kun je als organisatie niet hebben.

Het goede nieuws? Met preventie voorkom je veel uitval. Je grijpt in voordat kleine klachten grote problemen worden. En dat scheelt enorm.

Wat is preventie precies?

Preventie betekent: ingrijpen voordat het mis gaat. Je wacht niet tot iemand uitvalt, maar zorgt dat het niet zover komt. Dat doe je door:

• Een werkomgeving te creëren waar mensen floreren
• Signalen vroeg te herkennen en bespreekbaar te maken
• Laagdrempelige hulp beschikbaar te stellen
• Leidinggevenden en medewerkers te trainen in veerkracht

Preventie is geen luxe. Het is een investering die zich terugbetaalt in lagere verzuimkosten, behoud van personeel en een betere werksfeer.

De Friese mindset: nuchter en praktisch

In Friesland zijn we nuchter. We houden niet van ingewikkeld gedoe en pakken dingen praktisch aan. Die mentaliteit helpt bij preventie. Want preventie hoeft niet ingewikkeld te zijn.

Het begint met aandacht. Zie je dat iemand verandert? Minder enthousiast is? Vaker moe? Spreek het aan. Niet vanuit controle, maar vanuit zorg. Die nuchtere, directe benadering past bij Friesland. En het werkt.

4 pijlers van succesvolle preventie

1. Maak werkdruk bespreekbaar

Werkdruk is vaak de olifant in de kamer. Iedereen voelt het, maar niemand zegt het hardop. Bang om te klagen, bang om zwak over te komen. Maak het bespreekbaar. Bespreek in teamoverleggen niet alleen wat er moet gebeuren, maar ook hoe iedereen het ervaart. Vraag door. Geef ruimte voor kwetsbaarheid.

In Friese organisaties zien we dat zodra werkdruk bespreekbaar is, er ook oplossingen komen. Taken anders verdelen, prioriteiten bijstellen, hulp inschakelen. Maar het begint met het gesprek.

2. Train leidinggevenden in signaalherkenning

Leidinggevenden zijn je eerste lijn van preventie. Zij zien als eerste als iemand vastloopt. Maar ze moeten wel weten waar ze op letten en hoe ze het gesprek aangaan. Train je leidinggevenden in:

• Signalen van overbelasting herkennen
• Het goede gesprek voeren zonder te pushen
• Doorverwijzen naar professionele hulp als dat nodig is

Leidinggevenden die dit kunnen, maken het verschil tussen tijdig ingrijpen en te laat ingrijpen.

3. Bied laagdrempelige ondersteuning

Zorg dat medewerkers weten waar ze terecht kunnen als het moeilijk wordt. Niet pas als ze al uitgevallen zijn, maar zodra ze signalen voelen. Dat kan met spreekuren op locatie, een vertrouwenspersoon of toegang tot een bedrijfspsycholoog. Zonder gedoe, zonder wachtlijst, zonder dat het meteen een groot ding is.

Bij Probaat werken we met spreekuren op locatie. Medewerkers kunnen laagdrempelig langskomen, zonder dat ze eerst maanden op een wachtlijst staan. Dat voorkomt dat kleine klachten groot worden.

4. Investeer in veerkracht en mentale fitheid

Help medewerkers om veerkrachtiger te worden. Trainingen over stress herkennen, grenzen stellen, omgaan met werkdruk. Het klinkt misschien soft, maar het effect is hard. Medewerkers die veerkrachtig zijn, gaan minder snel over hun grens. Veerkracht betekent niet dat mensen alles moeten kunnen hebben. Het betekent dat ze weten waar hun grenzen liggen en wat ze nodig hebben om gezond te blijven.

Praktijkvoorbeeld van verzuim voorkomen in Friesland

Steeds meer Friese organisaties zetten in op preventie. Een scholengroep in Leeuwarden startte met maandelijkse spreekuren. Resultaat: medewerkers melden zich eerder en langdurig verzuim daalde met 30%

Een zorginstelling in Sneek trainde alle leidinggevenden in signaalherkenning en het voeren van goede gesprekken. Medewerkers voelen zich gezien en gehoord. Verzuimcijfers daalden, werkplezier steeg.

Een gemeente in Heerenveen investeerde in een preventieprogramma met coaching en trainingen. Na een jaar waren de verzuimkosten met 40% gedaald.

Het werkt. Als je het goed aanpakt.

Hoe start je met preventie?

Begin klein. Je hoeft niet meteen een heel programma uit te rollen. Start met:

1. Een nulmeting: waar staat je organisatie nu? Wat zijn de verzuimcijfers, wat zeggen medewerkers?
2. Een preventieprogramma op maat: wat heeft jouw organisatie nodig? Spreekuren? Trainingen? Coaching?
3. Leidinggevenden trainen: zorg dat ze weten hoe ze signalen herkennen en het gesprek aangaan
4. Laagdrempelige hulp regelen: maak het makkelijk voor medewerkers om hulp te zoeken
5. Evalueren en bijstellen: kijk na een half jaar wat werkt en wat niet

Wil je hulp bij het opzetten van een preventieprogramma in jouw Friese organisatie? Wij denken we graag met je mee.

Veelgestelde vragen over preventie

Hoe overtuig ik mijn directie om te investeren in preventie?

Laat de cijfers spreken. Elk langdurig uitgevallen medewerker kost €15.000 tot €30.000. Preventie kost een fractie daarvan. Reken uit hoeveel uitval je voorkomt als je twee langdurige verzuimgevallen vermijdt. De berekening is snel gemaakt.

Hoe meet je het effect van preventie?

Kijk naar verzuimcijfers, verzuimduur en medewerkerstevredenheid. Meet deze vóór en na het preventieprogramma. Vraag ook feedback van leidinggevenden: merken zij verschil in hun team?

Is preventie niet vooral iets voor grote organisaties?

Nee, juist niet. Bij kleinere organisaties heeft uitval van één persoon direct grote impact. Preventie is daar misschien nog belangrijker. Het hoeft ook niet groot: begin met maandelijkse spreekuren of een training.

Wat als medewerkers preventie als betuttelend ervaren?

Frame het positief. Het gaat niet om controle, maar om ondersteuning. Maak het vrijblijvend en laagdrempelig. Medewerkers die zelf kiezen of ze meedoen, ervaren het als waardering in plaats van betutteling.

Wil je starten met preventie in jouw organisatie?

Plan een kennismakingsgesprek en ontdek hoe we jouw Friese organisatie helpen werkgeluk te vergroten en verzuim te voorkomen.